Anayasa Mahkemesi, araçlarda mevzuata aykırı ışıklı ve sesli uyarı sistemleri ile izinsiz yazı ve semboller nedeniyle uygulanan bazı trafik yaptırımlarını iptal etti. Karar, özellikle sürücü ile araç sahibinin farklı kişiler olduğu durumlarda ceza uygulamasına yeni bir çerçeve getirdi.
Resmi Gazete’de yayımlanan karara göre, trafik kuralını ihlal eden kişi bizzat sürücü ise yaptırım yalnızca bu kişiye uygulanacak. İhlalden haberdar olmadığı belirlenen araç sahiplerine ise idari para cezası kesilemeyecek.
Suçun şahsiliği vurgusu
Karar, Tokat 2’nci Sulh Ceza Hakimliği’nin başvurusu üzerine alındı. Başvuruda, Karayolları Trafik Kanunu’nun 26’ncı maddesinde yer alan ve araç sahibine de ceza öngören düzenlemenin, “suçun şahsiliği” ilkesine aykırı olduğu savunuldu.
Anayasa Mahkemesi, ceza verilebilmesi için hukuka aykırı fiilin kanunda açıkça tanımlanması ve fiilin ilgili kişi tarafından işlendiğinin kanıtlanması gerektiğine dikkat çekti. Araç sahibi olmanın tek başına suç sayılmasının, fiil ile kişi arasında gerekli illiyet bağını kurmadığı ifade edildi.
Araç sahibi için yeni dönem
AYM, araç üzerinde izinsiz çakar, yazı, sembol veya benzeri donanımlar bulunması halinde, ihlali gerçekleştirmeyen araç sahiplerinin otomatik olarak cezalandırılmasının Anayasa’nın 2 ve 38’inci maddelerine aykırı olduğuna hükmetti ve ilgili düzenlemenin bu yönüyle iptaline karar verdi.
Yasak devam ediyor, sorumluluk sürücüde
Kararla birlikte, mevzuata aykırı ışıklı ve sesli uyarı sistemlerinin kullanımı tamamen serbest bırakılmadı. Çakar kullanımı ve izinsiz donanımlar hâlâ yasak kapsamında yer alıyor. Ancak bundan böyle, yaptırımlar ihlali yapan sürücüye uygulanacak.
